Michael Freilich: “De notulen van de Ministerraad waarin dit ter sprake kwam, waren om onduidelijke redenen niet beschikbaar. We begrepen eigenlijk louter toevallig dat de aanbesteding er was door een interview in Het Laatste Nieuws. Volgens de Ministerraad lag het uitblijven van de notulen aan een technisch mankement. Dat kan gebeuren, maar het wordt moeilijk om dat te geloven in combinatie met een overheid die beslist om niet te communiceren over de krantenconcessie. Normaal doet ze dat voor zowat alle kleinigheden die in de Ministerraad ter sprake komen, zoals het toekennen van premies bijvoorbeeld. Maar over een bedrag van bijna een miljard euro hebben ze plots niet gecommuniceerd.”
Michael Freilich: “Het Ministerie van Economie heeft hier niet veel ruchtbaarheid aan gegeven om opnieuw à la tête du client dit contract te kunnen gunnen. De openbare aanbesteding heeft natuurlijk een aantal barrières opgelegd om het zo moeilijk mogelijk te maken voor nieuwe spelers om deel te nemen. Om kans te maken, moet je bijvoorbeeld een omzet van 50 miljoen euro in het voorbije jaar kunnen aantonen en bovendien mag je niet werken met onderaannemers, tenzij je een speciale machtiging aanvraagt. Een bpost-concurrent zoals Post NL werkt bijvoorbeeld wel met onderaannemers. De overheid is hier heel geniepig tewerkgegaan en dat stoort me wel. Ofwel ben je voorstander, ofwel ben je tegenstander. Ik ben tegenstander. Open VLD was altijd tegen, maar is nu toch plots voor. Dat zijn oneerlijke praktijken die je niet verwacht. Politiek heeft mij altijd geleerd: make your choices and live with it. Als je beslist ergens geld aan uit te geven, vertel dat dan eerlijk, open en bloot. Zoiets moet geen achterkamerbeslissing zijn en dat is hier helaas wel het geval.”
Michael Freilich: “In mei en juni konden spelers op de aanbesteding intekenen. Hoeveel bedrijven dat uiteindelijk deden, weet ik niet. In juni onderzoekt het Ministerie van Economie de kandidaturen en dat betekent dat de beslissing nog niet is genomen. Ik verwacht die pas na de zomervakantie, in september of oktober, waarna de onderhandelingen met de betrokken bedrijven starten. Dat betekent dat mijn parlementair initiatief tot dan nog altijd relevant is. Ons wetsvoorstel is zeker nog altijd actueel ondanks het feit dat de openbare aanbesteding al is gebeurd. Die procedure is op zich niet bindend. In principe kan de overheid, zolang het contract niet ondertekend is, beslissen om geen concessie te verlenen.”
Michael Freilich: “De volgende bespreking van de persconcessie staat gepland op dinsdag 29 juni. Tegen die tijd verwachten we dat alle adviezen binnen zijn, op dit moment (midden juni, nvdr.) is het enkel nog wachten op het advies van de Nederlandse regering. De adviezen die al binnen zijn, houden weinig verrassingen in, met voorstanders bij bpost en de vakbonden. De Commissie Economie zal de adviezen bespreken en dan volgt een stemming. Ik ben van plan om die stemming nog de dag zelf te vragen, zodat iedereen weet waar hij staat. Het zou kunnen dat N-VA als enige partij tegen de concessie stemt of dat ons voorstel meerderheid tegen oppositie wordt weggestemd. Maar dan is dat maar zo en dan weten we tenminste wie de voor- en tegenstanders zijn.”
Michael Freilich: “Ik geloof dat cijfer niet. In 2013 had toenmalig postbaas Johnny Thijs het over 2.750 jobs, intussen zijn het er al 4.000 terwijl we nu zowat een kwart minder kranten bedelen. Ik heb de tewerkstellingscijfers hiervoor per provincie opgevraagd bij de minister. Hij kon die om redenen van confidentialiteit niet geven, wat onzin is. Kijk je naar Nederland, dan zet Post NL in het hele land 1.000 mensen in. Dan is 4.000 heel veel als je weet dat bpost steden als Gent, Brussel en Antwerpen niet bedient. Het sociaal drama is een drogreden en zelfs als bpost de concessie niet zou binnenhalen, dan verschuiven die jobs hoogstens naar een andere aanbieder.”
Michael Freilich: “De persconcessie is geldverspilling omdat bpost misbruik maakt van zijn monopolie om een exorbitante prijs te vragen voor de bedeling van een krant. We hebben het over 25 cent per bedeelde krant, betaald door de uitgevers aan bpost. Daarbovenop legt de overheid nog eens 75 cent. Voor elke krant die in de brievenbus valt, krijgt bpost ongeveer 1 euro. In Nederland kost de bedeling van een krant 25 cent en daar komt niets bovenop. België is met andere woorden viermaal duurder. Toegegeven, Nederland werkt met jobstudenten en andere sociale maatregelen, maar dat kan nooit een verschil van 400% verklaren. Zonder subsidie verwacht ik dat de prijs zal stijgen naar 50 cent, maar ook weer kan dalen omdat er concurrentie in de markt zal komen. Dit is een concurrentieverstorende concessie die de markt duur betaalt en daarom beter verdwijnt. Ik begrijp dat VFP ijvert voor een deel van de subsidie, maar volgens ons los je de oneerlijkheid niet op door iedereen een deel van de koek te geven. Wij vinden het logischer om het hele systeem stop te zetten en zijn bereid dat geleidelijk aan te laten gebeuren, over een periode van twee of drie jaar.”
Michael Freilich: “Een lager bedrag zou een kleine overwinning zijn en tonen dat de geesten rijpen in de richting van een afschaffing.”