In onze vorige editie van Radar publiceerden we de cijfers van AMP die aangaven hoe moeilijk de los verkochte papieren krant het vorig jaar had tijdens de lockdown. De CIM-cijfers, die de verklaring van de uitgevers op erewoord bevatten, bevestigen die tendens intussen. De jaardalingen zijn zelfs nog meer uitgesproken dan de lockdown-cijfers. In totaal verkochten de Nederlandstalige kranten in 2020 bijna 16% (15,87%) minder in de winkelpunten ten opzichte van 2019. De papieren krant kon met andere woorden niet mee profiteren van de grote nieuwshonger die Covid-19 veroorzaakte.
Enkel verliezers dus onder de papieren kranten? Toch niet. Eén krant schrijft groene cijfers in de losse verkoop en dat is De Tijd (Mediafin). Tot 2019 voegden we er haast automatisch aan toe dat De Tijd echter de ‘kleinste’ Nederlandstalige krant is, maar dat is niet langer het geval. De Tijd verkoopt in losse verkoop sinds vorig jaar net iets meer exemplaren dan De Morgen (DPG Media). De printabonnementen meegeteld, blijft De Morgen dan weer een tik groter maar De Tijd heeft wel een duidelijk grotere digitale verspreiding.
Vergeleken bij de andere kranten is het verlies bij De Morgen echter relatief beperkt, met bijna 6% in losse verkoop en iets meer dan 7% voor printabonnementen. De twee vlaggenschepen, Het Laatste Nieuws (DPG Media) en Het Nieuwsblad (Mediahuis), vangen de grootste klap op met elk 17% verlies in losse verkoop. Het Nieuwsblad houdt zijn printabonnementen wel bijna status quo (-1%), terwijl Het Laatste Nieuws ook daar meer terrein verliest (-5,5%). Zuiver op losse verkoop bekeken is Het Nieuwsblad de best verkochte Nederlandstalige krant, maar ze telt minder abonnees dan de grote concurrent. De drie andere Mediahuis-titels tonen een vergelijkbare evolutie met dalingen net boven of net onder 15% in losse verkoop.
Alles samen verliezen de Nederlandstalige kranten dus niet enkel 16% losse verkoop, maar ook nog eens 2,8% printabonnees. Dat terwijl zowel Mediahuis als DPG Media bij het bekendmaken van hun jaarresultaten lieten weten dat ze als groep (ook buiten België dus) hun aantal abonnees zagen toenemen. Ging het dan vooral om een digitale evolutie? In zekere zin wel. Het totale aantal verkochte digitale kranten groeide aan met bijna 15% (14,51%). Terwijl de papieren verkoop afkalfde met meer dan 16.000 exemplaren per dag, groeide de digitale verkoop met net geen 13.000 stuks.
Betekent dit dat de uitgevers er niet in slagen om de papieren daling op te vangen? Dat lijkt zo als we puur op verkochte stuks vergelijken. De CIM-tabellen maken sinds dit jaar echter ook gewag van de ‘paid web only access’. Dat zijn de lezers die betalen om artikels achter de betaalmuur op een nieuwssite te kunnen raadplegen, maar geen toegang hebben tot de dagelijkse krant. In het geval van bijvoorbeeld Het Nieuwsblad en Het Laatste Nieuws gaat het toch ook al gauw om respectievelijk 10.000 en 19.000 bijkomende ‘vaste’ digitale lezers. In die zin compenseert digitaal intussen wel in belangrijke mate het papieren verlies.