Wat zou de oudste krantenwinkel van het land zijn? Toen deze vraag opborrelde op de Radar-redactie, vroegen we persdistributeur AMP om een lijst van winkels die al in de jaren ’70 als verdeelpunt aangeduid stonden. Of ze echt de oudste winkels van het land zijn, is moeilijk te achterhalen, maar uiteindelijk stappen we binnen bij Dagbladhandel Noël uit Deurne en Edhaco uit Putte-Kappellen. Dagbladhandel Noël is actief sinds 1976 en wordt uitgebaat door Lia Verbrugge, die vertelt hoe het verhaal bijna een halve eeuw geleden begon. “46 jaar geleden namen we de krantenkiosk over van een oom en tante, rechtover het Sportpaleis. Er waren in de buurt slechts twee handelspanden en uiteindelijk konden we eind jaren ’70 onze intrek nemen waar voorheen een Chinees restaurant was geweest. 28 jaar lang hield ik de winkel samen met mijn echtgenoot open, tot we uit elkaar zijn gegaan.”
Ook bij Harry Nijs van Edhaco begon het verhaal met een overname midden jaren ’70. “Zo’n 45 jaar terug heb ik samen met mijn vennoot een krantenwinkel overgenomen in Mariaburg”, vertelt hij. “Eddy, Harry en Co, vandaar onze naam Edhaco. Die zaak hebben we overgelaten en vervolgens zijn we gestart in Putte-Kapellen. Daar was ook een perszaak gevestigd. We zijn dan ook met een tweede zaak in dezelfde straat begonnen, op 600 meter van de eerste. Op die manier konden we concurrentie van een andere dagbladwinkel vermijden. Drie jaar geleden hebben we die zaak gesloten.”
Momenteel is Edhaco een traditionele perszaak met het accent op tabak. “We zijn een grenswinkel”, zegt Harry Nijs, “en de verkoop van tabak aan onze noorderburen maakt toch wel een groot deel van onze winstmarge uit.” Toch koos ook Harry doorheen de decennia voor diversificatie, al splitste hij die activiteit vervolgens weer af. “Onze zaak is op een bepaald moment geëvolueerd naar een grote speelgoedwinkel”, zegt Harry Nijs. “Op dat moment was ons pand zowat 500 vierkante meter groot. We verkochten ook vuurwerk, maar dat hebben we later ondergebracht in een speciaalzaak. Die hebben we dan weer overgelaten.”
Vragen we Lia Verbrugge hoe ze haar zaak al die jaren gezond heeft gehouden, dan stipt ze vooreerst aan dat het lang niet evident was. “Dit is hier een goed draaiende zaak, maar eigenlijk hebben wij 40 jaar lang tussen het zand en de stenen geleefd”, vertelt ze. “Er was altijd wel iets. Door de werken aan de metro, die gestart zijn in 1985, zaten we vijf jaar op een eiland. Daarna was er de bouw van de nieuwe brug aan het Sportpaleis en nu Oosterweel. Het is allemaal niet vanzelfsprekend. We hebben altijd geprobeerd om onze zaak zo aantrekkelijk mogelijk te maken en lieten regelmatig verfraaiingswerken uitvoeren.” Toch durfde ook Lia keuzes maken en schrappen wat niet rendeerde. “Vroeger hadden we hier een grote krantenronde”, vervolgt ze. “We bedeelden zowat 1.500 adressen. Dat doe ik niet meer. Het faillissement van de Volksgazet heeft daar een rol bij gespeeld, maar ook – en vooral – de concurrentie van bpost.”
Opvallend: net als Edhaco zien we in de geschiedenis van Dagbladhandel Noël een gezonde interesse om te diversifiëren, gevolgd door een reflex om terug te keren naar de essentie van de krantenwinkel. “Toen er nog pistewedstrijden of andere evenementen waren, kwamen de mensen nog drank halen in mijn winkel”, herinnert Lia Verbrugge zich. “Maar vermits er in het Sportpaleis nu allerhande verkooppunten zijn waar drank en andere producten te koop worden aangeboden, ben ik dat kwijt. Ik bied ook wat speelgoed en kerstgerief aan en de klanten kunnen ook een koffietje nuttigen, maar voor de rest ben ik nog een traditionele krantenwinkel. Geen broodjes, geen pakjesdienst en geen nieuwkuis dus.”
Maar hoe haalbaar is dat? In een reactie op onze reportage over Dagbladhandel De Wolf (“Blij nog een echte krantenwinkel te zijn”) stipten enkele winkels aan dat ook zij bij de drie traditionele pijlers zweren, terwijl andere lieten verstaan dat zoiets ‘op den buiten’ onhaalbaar is. Harry Nijs antwoordt dat ook hij de druk voelt. “Het is duidelijk dat de verkoop van persproducten is verminderd en we hebben te lijden onder de concurrentie van bpost”, zegt Harry Nijs. “Toch heb ik mijn aanbod onveranderd gelaten. Er is nog steeds een wand van zes meter bestemd voor kranten en tijdschriften. De vraag naar tabaksproducten is ook wat kleiner geworden, al zijn we heel afhankelijk van de prijssetting in Nederland. De winstmarge op rookwaren is niet de hoogste, maar tabak is wel mijn voornaamste bron van inkomen. Behalve als de prijzen bij onze noorderburen gelijk zijn aan de onze.” Al stipt Harry Nijs ook terecht aan dat er niets mis is met het vinden van valabele alternatieven voor de klassieke krantenwinkelproducten. Zelf verwijst hij naar de pakjesdiensten. “Toen het postkantoor in Putte-Kapellen sloot, kreeg ik de vraag of ik een postpunt wilde worden. Aanvankelijk heb ik geweigerd, omdat het aanbod niet rendabel was. Bij een tweede bod van bpost hebben we toegezegd en we verzorgen nu ook de pakjesdienst van bpost.”
Het verhaal van Edhaco en bpost vertelt het al: deze oudgedienden kunnen op hun strepen staan. Lia Verbrugge is een rabiaat tegenstander van de abonnementenwervingen. “Pers blijft behoorlijk goed verkopen, maar ik erger me blauw aan de abonnementenwerving van de uitgeverijen. En ja, ik hou me bezig met het verwijderen van die bonnen. Soms vul ik ze in en stuur ze massaal ingevuld op één naam terug.” Net als pers doen ook rookwaren en tabak het nog altijd goed, zegt Lia, als we polsen of de keuze voor de ‘traditionele’ winkel ook een succesvolle keuze is. “Ik leef voor 80 procent van passanten. Eigenlijk ben ik voor een stuk recht gehouden door de Lotto in de coronaperiode. Er was minder passage, maar de buurtklanten speelden meer. Daarnaast is tabak ook altijd goed blijven werken in mijn zaak.”
Meer dan 45 jaar een krantenwinkel, het wordt stilaan een unicum. “Ik sta nog elke morgen vol goede moed op als de wekker afloopt om 3u”, glimlacht Lia Verbrugge. “De winkel gaat open om 5u en ik sluit om 18u. Zes dagen op zeven. Ik ben net 65 geworden en ik ben niet van plan om nog lang te blijven werken.” Hetzelfde verhaal horen we bij Harry Nijs, die intussen de kaap van 70 is gepasseerd. “Mijn compagnon Eddy is zeven jaar geleden, toen hij 65 werd, gestopt”, zegt Harry Nijs. “Zijn zoon Tom heeft het overgenomen. Ik ben ondertussen 71, maar ik blijf nog meedraaien in de zaak. Jawel, ik ben gepensioneerd, maar ik mag bijwerken. Dat doe ik dus en zolang ik het nog graag doe, zal ik hier actief blijven. Ik kom nog alle dagen de winkel opendoen om half zeven en twee halve dagen in de week sta ik nog in de winkel. Tom doet dat goed en graag. De zaak is misschien niet meer zo rendabel als 15 jaar geleden, maar je kan hier toch je boterham behoorlijk verdienen.”
Bij Lia is een overname nog niet meteen in zicht. “Er was een tijdje geleden iemand die mijn zaak absoluut wou overnemen”, zegt ze “Alleen kwamen we niet overeen omdat ik ook het gebouw wil verkopen. We zien wel. De winkel brengt wel minder op dan vroeger, maar de zaak is nog steeds rendabel. Hoe dan ook, ik heb een dochter, maar ze mag Dagbladhandel Noël gewoon niet verderzetten.”
Dat ze na 40 jaar de mogelijkheid zagen of zien om een rendabele zaak over te laten, inspireert onze ‘anciens’ als we hen vragen welke goede raad ze jonge persverkopers willen geven. “Het lijkt me erg zwaar om in de huidige omstandigheden van nul te beginnen”, zegt Harry Nijs. “Daarnaast is het een must om het te zien zitten vele uren open te zijn. Enthousiasme voor het vak is belangrijk.” Ook Lia koppelt bereidheid aan het zoeken van een winkel die zich al bewezen heeft. “Ik zou nieuwkomers aanraden een bestaande zaak over te nemen”, besluit ze. “Maar dat is niet alles: zorg ervoor dat je winkel gezelligheid uitstraalt en blijf altijd bereid om lange werkdagen te kloppen.”
Is er aan jouw krantenwinkel ook een mooi verhaal verbonden? Of ben je het verhaal van je krantenwinkel nog volop aan het schrijven? Breng ons op de hoogte via redactie@persradar.be en wie weet schittert jouw krantenwinkel binnenkort op een van de kanalen van Radar.
Als sectororganisatie vinden wij het belangrijk om te luisteren naar de meningen van onze lezers. Daarom is het mogelijk om op de artikels op onze website te reageren. VFP verzoekt haar lezers dit op een volwassen en beleefde manier te doen. Beledigingen, persoonlijke aanvallen, het spammen van de commentaren, illegale informatie (bv. inbreuken op het auteursrecht of andere wettelijke bepalingen) en commerciële informatie zijn niet toegestaan. VFP en de redactie van Radar eigenen zich daarom het recht toe om dergelijke reacties te verwijderen wanneer zij dit nodig achten.
Verder gaan wij uit van de goede intenties van de Radar-lezer. Commentaren worden niet voor publicatie goedgekeurd. Radar wijst alle verantwoordelijkheid af voor wat in de commentaren verschijnt en hoeft qua visie, waarden en mening niet noodzakelijk akkoord te gaan met wat in deze commentaren verschijnt.